Dün akşam Dijital Devrim Sonrası Medyanın Gelişimi adlı söyleşiyi dinlemek için Taksim’deki Fransız Kültür Merkezi‘ndeydim.

Konuşmacılar Michel Setboun (fotoğrafçı, Fotomuhabirliğin 40 Yılı – Sipa Kuşağı kitabının fikir sahibi ve yazarı) ile Sylvie Dauvillier‘di. (Fotomuhabirliğin 40 Yılı – Sipa Kuşağı kitabının eş yazarı)

Simültane çevirinin yapıldığı söyleşi yaklaşık 2 saat sürdü. Konuşmacılar arasında en çok görüş bildiren isim Michel Setboun’du. Öyle ki söyleşi boyunca tuttuğum notların büyük çoğunluğu onun konuşmalarına ait.

Fotomuhabirliğin sosyal medya aracılığıyla çoğalan görüntü trafiğiyle karşı karşıya kaldığı günümüzde değişim yaşayan bu iletişim yönteminin çevresinde gerçekleştirilen söyleşide teknolojinin gelişmesiyle fotoğrafçılıkta ve internette demokratikleşmenin yaşandığı vurgusu yapıldı. Ancak bu demokratikleşme birçok  olumsuzluğu da beraberinde getiriyor.

Neredeyse gazetecilerin bile cep fotoğrafları çekmeye başladığı bir süreci yaşıyorken gelişen dijitalleşme insanoğlunu adeta fotoğrafa batırmış durumda. Herkes her yerde cep telefonuyla bile sayısız fotoğraf çekebiliyor ve bunları internetten istediği gibi yayımlayabiliyor.

Diğer yandan sadece vizörden bakarak olayları yaşama ya da yaşadığını sanma durumu da söz konusu. Fotoğraf öylesine yaygınlaştı ve her anı ölümsüzleştirme çabası öyle bir safhaya ulaştı ki olayları sadece vizörden takip etmeye başladık. Bu da korkunç bir durum.

İnsanlar artık pahalı fotoğraf makinelerine ihtiyaç duymadan cep telefonları sayesinde fotoğraflar çekebiliyor ve günde milyonlarca fotoğraf sosyal ağlarda paylaşılıyor. Ortaya çıkan milyonlarca imgenin arasında benzersiz olarak ön plana çıkmak çok zor. Bu zorluğa bir de ajansların fazlalığı ile pazarın çok geniş olması gerçeği de ekleniyor.

Suriye’deki iç savaştan, Mısır’daki halk ayaklanmasından ve Türkiye’deki Gezi Parkı olaylarından çok fazla bilgi ve görsel paylaşıldı ancak aslında güvenilir ve tam anlamıyla ‘bilgi’ içeren çok az paylaşım gerçekleşti.

Sosyal medya ya da daha geniş bir ifadeyle internette yer alan bütün bilgiler son derece göreceli! Saniyede akan binlerce bilgi hiçbir şekilde doğrulanamıyor. Dünya, internet ve sosyal medya mecraları sayesinde ‘anında erişim’ çağını yaşıyor. Yeni yetişen nesil, öylesine başarılı fotoğraflar çekiyor ki onları geleneksel fotomuhabirlerle karşılaştırmak pek de mümkün değil. Daha da ilginci yılların fotomuhabirleri “Belki de bizim bildiğimiz geleneksel fotomuhabirliği bitti” görüşünde.

Tahrir Meydanı’nda, Gezi Parkı’nda yaşanan olaylar sosyal ağlar üzerinden baş döndüren bir hızla ve çokça paylaşılıyor, bilgiler hızla yayılıyor ancak oralarda gerçekten neler olduğunu kimse bilmiyor. İşte bu noktada ‘mobil körlük’ ve ‘vizörde yaşamak’ kavramları çıkıyor karşımıza. Saniyede onlarca haberin aktığı bir dünyadayız, bu dünyaya da biz sebep olduk; sürekli yeni bilgiler akıyor ve bilgi çemberi bizi sürekli kuşatıyor.

Dijital Devrim Sonrası Medyanın Gelişimi söyleşisinde ‘İnsanların internetle beraber bilgi üretme yetkinliğinin azalması’ da eleştirildi. Söyleşide eleştirilen diğer konular arasında internetteki demokrasinin sahte olması; bilgi bolluğunun basın özgürlüğünü tehlikeye sokması ve talebin arzdan fazla olması da yer alıyor.

Söyleşinin ardından FKM’nin içinde yer alan Fotomuhabirliğin 40 Yılı – Sipa Kuşağı adlı sergiyi dolaştım. Sergi, fotoğrafçı Michel Setboun ve gazeteci Sylvie Dauvillier’in ortak kitabı ‘Fotomuhabirliğin 40 Yılı – Sipa Kuşağı’ndaki 100 kadar fotoğraf arasından seçilmiş çok özel karelerden oluşuyor. Adeta dünya tarihinin son 40 yılının önemli olay ve yüzlerinin bir özeti gibi olan sergi 31 Aralık 2013 tarihine kadar İstiklal Caddesi’ndeki Fransız Kültür Merkezi’nde gezilebilir.