Redaksiyon, herhangi bir yazının yazım hatalarının, teknik eksikliklerinin, anlatım bozukluklarının olup olmaması açısından dikkatle taranmasıdır. Bu açıdan redaksiyon ne demek sorusunun cevabı, “metin düzenleme, tashih, düzelti” sözcükleriyle sınırlandırılamayacak kadar ayrıntılıdır.
Redakte Etmek Ne Demek?
Yazarlar eserlerinin veya yayınevleri yayımlanacak kitapların öncelikle ciddi bir redaksiyondan geçirilerek okurla buluşmasını ister. Redaksiyonun kısa ifadesi olan redakte etmek de bu aşamada eserin metin, dil bilgisi ve teknik açıdan kusursuz hâle getirilmesi sürecidir. Bir yazıyı, kitabı veya dergiyi redakte etmek, güvenilir metinler ortaya çıkmasını sağlar, okurun elindeki metne saygısını artırır. Buraya kadarki tanımlar, redaksiyon nedir sorusuna da ayrıntılı bir cevap niteliğindedir.
Redakte Etmek TDK Tarafından Nasıl Tanımlanır?
Türk Dil Kurumu, Güncel Türkçe Sözlük’te redakte etme fiilini “Yazılmış bir metin üzerinde gereken düzeltmeleri yaparak yazıyı yayıma hazır duruma getirme” olarak tanımlar.
Redaksiyon TDK Tanımı
TDK’nın redaksiyon tanımına bakıldığında redaksiyonu “yazı yazma, kaleme alma” olarak tanımladığı görülür oysa yazı yazmanın veya bir metni düzeltmenin çok daha ötesindedir. Niçin böyle olduğunu anlatayım:
Redaksiyon Nasıl Yapılır?
Yazar ve editörün birlikte veya yazarın tek başına çalışarak dosya hâline getirdiği dosya / metin redaktöre iletilir. Redaktör, öncelikle metinde yazım hataları ve noktalama işaretleriyle ilgili eksiklik / fazlalık olup olmadığını tarar. Metnin redaksiyonu için ilk ve en önemli adım böylece tamamlanır. Redaksiyonda kelime ve noktalama işaretleri odaklı düzeltmelerden sonra cümlelere odaklanan redaktör, anlatım bozukluklarını, bilgi hatalarını tespit ederek düzeltir. Düzeltmeler doğrudan yapılabileceği gibi not alınarak yazarın da onayı ve bilgisine sunulmak üzere kendisine de iletilebilir.
Redaktör Nedir?
Redaktör, redaksiyonu yapan metin uzmanına denir. Kitaptan değil bizzat metinden sorumludur. Redaktörü, editörlük sürecinin en önemli adımını redaktör teşkil eder. Yayıncılık sektöründe sadece metin üzerinde çalışan kişi şeklinde de tanımlayabiliriz.
Redaksiyon Ücreti Ne Kadar?
Redaksiyon ücreti, mesleğin doğası gereği üretilen işe göre belirlenir. Bu sebeple yayınevlerinin önemli bir kısmı da bu hizmeti dışarıdan almayı veya editörlerinden redaksiyonu da yapmalarını istemeyi tercih etmektedir. Ücret, bazı redaktörler tarafından kelime adedine, bazı redaktörler tarafındansa sayfa adedine göre belirlenmektedir. Redaksiyonunun yapılması istenen metin kısa ve birkaç sayfadan ibaretse kelime adedi, kitap ya da dergi olacak şekilde çok sayfalıysa sayfa adedi göz önünde bulundurularak ücretlendirilebilir.
Online Redaksiyon
Online redaksiyon hizmeti verilebildiği gibi online redaksiyon eğitimi de vermek mümkün. Uzun süredir Zoom, Google Meet veya Facebook üzerinden online eğitimler vermekteyim. Bu eğitimler bire bir veya 5 kişiyi geçmeyecek gruplar hâlinde de olabilmekte. Online eğitim veya hizmet almak isterseniz evren@evrengunlugu.net adresinden benimle iletişime geçip ayrıntıları görüşebilirsiniz.
Türkçe Redaksiyon Programı
Redaksiyon, ciddi bir deneyim, uzmanlık ve dikkat gerektirdiği için bizzat alanında uzman redaktör tarafından yapılmalıdır. Son dönem Türkçe redaksiyon programı yaygınlaşmaktadır ancak söz konusu programlarla yapılan basit düzeltmelerden öteye geçememektedir. Redaksiyon yalnızca yazım hatalarının düzeltilmesi değildir. Anlatım bozuklukları, mantık hataları da bulunarak düzeltilir.