2017’nin ilk internet günlükleri bundan böyle pazarları öncül bölüm, pazartesileri de tam bölüm olmak üzere yayımlanacak. Bunun sebebi özellikle pazar günleri blogları okumayı tercih edenlerden gelen geri bildirimler. Bloglara dair bölümlerin ekleneceği pazartesi günkü tam içeriğin hangi temayla yayımlanacağı da henüz kesinleşmedi. Ayrıca tam bölümde ilk defa dijital medyaya dair makalelere de yer vermeye başlayacağım. Her hafta yayımlanan internet günlüklerinden e-postayla haberdar olmak için bültene abone olabilirsiniz. İyi okumalar:

• Facebook, İzmir Adliyesine yönelik 5 Ocak’taki terör saldırısında büyük bir kahramanlık göstererek şehit olan polis Fethi Sekin’in Facebook profilini ‘anıtlaştırılmış profil‘e dönüştürdü. ‘Fethi Sekin Anısına’ başlığıyla açıklamada bulunan Facebook ‘Fethi’yi sevenlerin, kendisini anmak ve birlikte geçirdikleri güzel anları hatırlamak için profilini ziyaret ederek teselli bulacağını umuyoruz.’ mesajını paylaştı.
  • İzmir’deki terör saldırısı ile Facebook, ‘güvendeyim’ butonunu tekrar devreye soktu.
  • Canlı yayın özelliğinden sonra Facebook, canlı ses paylaşım özelliğini de hayata geçirmeye hazırlanıyor. Facebook Live Audio ismini taşıyan yeni özelliği Facebook’un ürün uzmanı Shirley Ip ile yazılım mühendisi Bhavana Radhakrishnan açıkladı.
• Peş peşe yaşanan terör olaylarıyla beraber sosyal medyada da yaşanan kaos ortamında ‘halkı kin nefret ve galeyana sevk eden, terör örgütünü öven, terör örgütü propagandası yapan, terör örgütü ile iltisaklı olduğunu alenen beyan eden, devlet büyüklerine hakaretlerde bulunan, devletin bölünmez bütünlüğüne, toplumun can güvenliğine kast eden’ binlerce kişiye karşı hakkında yürütülen çalışmaların sonucunda 1.656 kişi tutuklandı. İçişleri Bakanlığı, on bin sosyal medya kullanıcısının daha peşinde.

• • Türkiye Barolar Birliği de boş durmadı, özellikle yılbaşı akşamı Reina gece kulübüne yönelik terör saldırısını sosyal medya üzerinden onaylayıcı paylaşımlarda bulunanlara karşı harekete geçti.
  • Yetkililer sosyal medyadan terör propagandası yapanların izini süredursun Resmi Gazete’de 680 nolu Kanun Hükmünde Kararname yayımlandı. Son KHK’nın ayrıntılarında sosyal medyada işlenen suçların etkin takibi için polis, internet abonelerinin kimlik bilgilerini internet erişim sağlayıcıları, yer sağlayıcıları veya içerik sağlayıcılarından öğrenebilecek.
• Bütün internet haber sitelerinde ‘Adli Google’ olarak yazılan ancak gerçek adı ‘Adli Veri Bankası‘ olan sistem hayata geçti. Veri ambarına girişler adliyelerdeki varolan UYAP ekranları aracılığıyla zabıt katipleri tarafından yapılacak ve havuzda toplanacak veriler Adalet Bakanlığı Adli Sicil ve İstatistik Genel Müdürlüğü’nce incelecek.

• İnternette geçen hafta yaşanan diğer bir müdahale de ücretsiz dizi ve film sitelerine yönelik oldu. Dizimag, Dizilab, Dizipub ve DiziBOX‘a erişim Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı (TİB) tarafından telif hakları ihlali gerekçesiyle engellendi.
• KOGİTAL tarafından açıklanan Dijital Türkiye 2016 raporuna göre 55,3 milyona ulaşan internet abonelerinin internet kullanımlarının yüzde 82,3’ü sadece sosyal medya paylaşımlarından oluşuyor.
  • Aynı raporda 2016’daki dijital reklam harcamalarının 2015’e göre %20 arttığı, video reklam harcamalarının da 2016’nın ilk 6 ayında %50 oranında arttığı bilgisi paylaşılıyor.
  • Dijital Türkiye 2016 raporundaki ‘hanelerde bilişim teknolojileri bulunma oranı’na göre akıllı televizyonlar masaüstü bilgisayarların sayısını geçmiş durumda. (Akıllı TV oranı %24.6; masaüstü bilgisayar oranı %22.9)

• Başka bir istatistik de Socialbakers’ın Türkiye’deki markaların Facebook sayfalarının beğeni sayılarına ait. Socialbakers’ın açıkladığı istatistiklere göre 2016 yılında en yüksek Facebook sayfası beğenisine sahip marka 13.3 milyon beğeniyle Galatasaray‘a ait. Sarı kırmızılı takımı 9.9 milyon beğeni sayısıyla Fenerbahçe Facebook sayfası ile 9.5 milyon beğeni sayısıyla Türk Hava Yolları Facebook sayfası takip ediyor.
• 360 derece video desteği, YouTube ve Facebook’un ardından artık Periscope‘ta. Persicope’ta 360 derece yayın ilk olarak Alex Pettitt ve Brandee Anthony tarafından yapıldı.
  • Twitter, Periscope’u 360 derece video desteğiyle daha da geliştirirken 2013 yılında bünyesine kattığı Vine’ın da 17 Ocak 2017 tarihinde resmen kapanacağını açıkladı. Vine, bu tarihten itibaren Vine Camera ismini alarak sadece 6,5 saniyelik videolar çeken bir kamera uygulaması özelliğine bürünecek. 17 Ocak’tan önceki Vine videolarının telefona indirilme özelliği de sona erecek.
• 2016 yılında torrentten en çok indirilen dizi film – son 5 yıldır olduğu gibi- Game of Thrones oldu. Onu sırasıyla The Walking Dead, Westworld, The Flash ve Arrow takip ediyor.

• Google, Twitter üzerinden emojilerle arama yapma özelliğini başlattı. Örneğin hamburger emojisi ve @google yazıp tivitlediğinizde birkaç dakika içinde #KnowNearby etiketliyle size cevap geliyor. Ben yumurta emojisiyle denedim, Google önce bi’ kaldı ;)

• 2016 yılında Google’da en çok Aleyna Tiki hakkında arama yaptığınızı kimseden saklamayın; o kızı merak ettiğinizi biliyorum ;) Google’ın 2016 yılına dair Türkiye bazlı arama sonuçlarında trileçe tarifinin mücvere göre daha çok aranması yüreğime biraz olsun su serpti.

• Yandex Haritalar, masaüstü versiyonundan sonra yeni güncelleme ile mobil uygulamasında da sesli navigasyon ve yürüyüş yolları özelliğini aktif etti. Bu son güncellemeyle birlikte yürüyüş yolları üzerinden rota oluşturmak ve sesli komutlar ile rotayı takip etmek mümkün olacak.

• Kanada’da vatandaşların en az 50 mbps indirme ve 10 mbps yükleme hızına sahip olması ‘vatandaşlık hakkı’ olarak kabul edildi.
• Fransa’da ise 1 Ocak 2017 tarihi itibarıyla yürürlüğe giren yeni yasayla işçiler, mesai saati dışında ve izin günlerinde e-posta okumama hakkına sahip oldu. Fazla mesaiye sebep olan ‘gizli saatler’in önüne geçecek olan yeni düzenlemede 50’den fazla çalışanı olan şirketler işçilerin e-postalara yanıt verme saatlerini kesinleştirmek zorunda.

• Washington Post, ABD’nin yeni başkanı Donald Trump’ın tivitlerini doğrulayacak Firefox ve Chrome eklentileri yayımladı. Eklentiler aynı zamanda herhangi bir yere tıklamadan tivitlerdeki ayrınıtlara ulaşılmasını da sağlayacak.
  • Söz Donald Trump’tan açılmışken dijital pazarlama danışmanı Nurettin Özdoğan‘ın “Donald Trump’ın başkanlık zaferinde ‘dijital’ ekibin rolü”ne dair yazdıklarına bir göz atalım.
• Son dönemdeki üzücü olayların yanında ülkemiz adına sevindirici gelişmeler de oluyor:
  • ABD Minnesota Duluth Üniversitesi’nde doktora öğrencisi Burçin Mutlu Pakdil, ekip arkadaşlarıyla birlikte 359 milyon ışık yılı uzakta yeni bir galaksi keşfetti. Bu yeni keşfe Burçin’in Galaksisi ismi verildi. Hikâyesi aşağıdaki Video Günlüğü alt başlığında.
  • Sakarya Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Kimya Bölümü öğretim üyeleri Prof. Dr. Salih Zeki Yıldız ve Doç. Dr. Uğursoy Olgun dünyada ilk kez teknolojik bor boya ürettiler. Bor boyanın ilk ihracatı gramı 200 avrodan Fransa’ya yapıldı.

• • Tokyo’da 17-18 Aralık 2016 tarihlerinde düzenlenen 28. (All Japan Robot-Sumo Tournament Yarışması) Uluslararası Sumo Robot Turnuvasına “Sakin”, “Avcı”, “Hırçın” ve “Neşter” isimlerini verdikleri dört sumo robotla katılan Karabük Üniversitesi Robot Kulübü (KAROT), dünya şampiyonu oldu. KAROT, geçen yıl da Sakin adlı robotlarıyla dünya birincisi olmuştu.
  • 2017 ile beraber hayatımıza giren ilk yeniliklerden biri de F klavye oldu. Bu yıldan itibaren devlet kurumlarında zorunlu hale getirilen F klavye kullanımı kademeli olarak yaygınlaştırılacak.

• • 2017 Antarktik Yaz Sezonu için Mendel Antarktik İstasyonu’nda çalışmalar yapmak üzere yola çıkan Erciyes Üniversitesi’nden Prof. Dr. Gökhan Halıcı, bayrağı İTÜ PolReC Müdürü Doç. Dr. Burcu Özsoy’dan teslim aldı. İTÜ PolReC, Halıcı’nın ardından 2017 yılı içinde 4 Türk bilim insanını daha Antarktika’ya gönderecek.

• • Türkiye Felsefe Kurumu tarafından organize edilen 21. Türkiye Felsefe Olimpiyatında birinci olan 16 yaşındaki lise öğrencisi Ruken Asya Çiftçi, dünyanın dört bir yanından katılımcıların olacağı Dünya Felsefe Olimpiyatında Türkiye’yi temsil edecek.

interneti bloglar kurtaracak

• Blog Yazarları Çalıştayı 2016 ‘interneti bloglar kurtaracak’ temasıyla 29 Aralık 2016 tarihinde İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesinde düzenlendi. Çalıştaya dair ayrıntılar derli toplu halde burada.
• fundalina.com, gizliozne.net, setreter.com, ciplakyazar.com, yesimmutlu.com ve daron.yondem.com‘da Blog Yazarları Çalıştayı sonrası değerlendirmelerini paylaşıldı.
• 2017’ye girerken bir önceki yılın bir değerlendirmesini yapayım dedim ama fırsat bulup son bir yazı yazamadım. Ama benim gibi üşenmeyip 2016’ya veda yazısı yayımlayan blog yazarları vardı; kimler mi onlar: Ahmet Çığşar, aliytrklkmz, Ceyhun Özdemir
• Burçak Yıldız, Adgager Blog’da dijital pazarlama hakkında doğru bilinen yanlışları sıraladı: ‘Daha fazla trafik daha fazla para’ değildir!
• Barış Manca WebMasto’da önce 2017’nin sosyal medya görsel boyutlarını paylaştı, ardından  Aralık 2016’nın web sitelerini sıraladı.
• Teknolog’un sahibi Erdal Kaplanseren bu hafta okuduğum en güzel yazılardan birine imza atmış: Eline, beline, klavyene sahip ol

• İlhan Korkmaz, Facebook’u The Matrix filminden yola çıkarak sorguluyor: Facebook Kapitalist Sistemin Mavi Hapı mı?
• Sorgulamalara devam ediyoruz. Ali Erkut da ‘dark social’i masaya yatırıyor: Sosyal Medyanın Görünmeyen Yüzü!
• Tutarlı ve değerli içerik hazırlamak için Ayhan Karaman‘ın 30 günlük içerik fikirleri ufkunuzu genişletecek türden.
• Barış Ünver, 2017’de 100 kitap okuma hedefini açıklamıştı ki ardından Ayhan Korkmaz‘ın 5 kitaplık okunacaklar listesi karşıma çıktı.
• 50-60 TB’lik video yüklemek için Türkiye’nin yaklaşık 100 katı bir yükleme hızına sahip olan ve adil kullanım kotasının bulunmadığı Kamboçya’ya giden Özgür Çağdaş, birkaç ay boyunca 30 bine yakın videoya da veri girişi yaptı. İşte stok video ile uğraşın inanılmaz hikâyesi.
• Çoğu ortamda kendimi tanıtırken editörlüğümü edebiyatçı tarafımı ikinci plana atarak ‘blog yazarı’ olduğumu söylerim. Neslihan Yokuş da son yazısında ‘bana kısaca blog yazarı diyebilirsiniz’ diyor. Öncesiyse daha ilginç: Anneme blog yazarı olduğumu söylemeyin, o beni AR-GE uzmanı sanıyor.
• Bir şirkette sabah 9 akşam 5 çalışmayı bırakıp evden (home ofis) serbest (freelance) çalışmak bile bir yerden sonra tam anlamıyla ‘freelance’ olmamaya başlayınca Özlem Yetiş bu gidişata tekrar ‘dur’ der. ‘Az çalışmak çok mutlu olmak isteyenler için 2 tavsiye‘ ortaya çıkar.
• Aramızda doğum gününü kutlayan blog yazarları da oldu geçen hafta; doğum günün kutlu olsun Gökhan ;)
• Sezer İltekin, öğrendiği yeni bilgileri haftalık olarak paylaştığı ‘ne öğrendim’ serisinin 25.sini yayımladı.

etkinlik günlüğü

• Adayları oylama sürecinin 6 Ocak 2017 tarihinde sona erdiği Webrazzi Ödülleri 2016‘nın sonuçları, 9 Ocak 2017 Pazartesi günü açıklanacak (Siz bunları okurken açıklanmış olabilir). Ödül sonuçlarını önümüzdeki haftanın internet günlüklerindeki açıklayabilmek dileğiyle ;)

• Gazi Üniversitesi Siber Mücadele Takımı Blackbox, 13-15 Ocak 2017 tarihlerinde “Siber Terörle Mücadele ve Yapılması Gerekenler” konferansı düzenliyor.

• Alternatif Bilişim Derneği, Sivil Düşün AB Programının katkılarıyla Mersin’de 27 – 29 Ocak 2017 tarihlerinde sivil toplum kuruluşlarına yönelik “Ses Sensin”: STK’lar İçin Video Aktivizmi Atölyesi (Eğitimcilerin Eğitimi) düzenliyor.

• Türk Silahlı Kuvvetlerini Güçlendirme Vakfı’nın kuruluşu olan HAVELSAN, 30 Ocak – 10 Şubat 2017 tarihleri arasında Siber Güvenlik Kış Okulu düzenliyor. Son başvuru tarihi 20 Ocak 2017.

video günlüğü

• Bu bölümü, tam da internet günlüklerine yaraşır bir video ile başlatalım. Digital Age editörleri, dijital dünyaya dair 2016 yılının en önemli gelişmelerini yaklaşık 7 dakikalık bir videoda derledi:

• Tesla’nın Model X aracı özel radar sistemi sayesinde öndeki iki aracın kaza yapacağını saniyeler öncesinden tespit edip uyarı vererek otomatik fren sistemini devreye sokarak yeni bir kazanın yaşanmasını bakın nasıl engelliyor:

• GoPro resmi YouTube kanalından, GoPro ile 2016 yılında çekilen en iyi görüntüleri yaklaşık 4 dakikalık bir videoda bir araya getirdi. Şimdi arkanıza yaslanın ve bir süreliğine her şeyi unutup kendinizi görüntülere bırakın:

• Gün gelecek terörle onunla bununla mücadele etmekten kurtulup Elon Musk’ın uzaya çıkarak başarıyla yeryüzüne geri dönen Falcon 9’a sevinişi gibi böylesi benzer projelere imza atabilecek miyiz acaba?

• Bir önceki videodaki sorumun cevabını Türk astrofizikçi Burçin Mutlu Pakdil veriyor. Amerika’da doktora öğrencisi Burçin, proje arkadaşlarıyla birlikte Şili dağlarında kullandıkları geniş çaplı teleskop sayesinde bilim dünyasının Burçin’in Galaksisi ismiyle telaffuz edeceği yeni bir galaksi keşfetti. İşte hikâyesi:

• Reklamın iyisi kötüsü olmaz demişler; orijinali taklidi de olmaz ;) Önemli olan taklid de olsa daha iyisini yapabilmek. Önce Barış Arduç’un Garanti Bankası reklamını bir hatırlayalım; sonra ne demek istediğime bir bakalım:

• Moldovyalı genç yönetmen Eugen Merher, henüz üniversite üçüncü sınıf öğrencisi ve reklamcılık sektörüne girmek için reklam olmayan bir reklam filmine imza attı. İşte Merher’ın, “Adidas müşterim olsa ne yapardım?” sorusundan yola çıkarak hazırladığı Adidas Break Free filmi:

• LEGO, olayı aştı ve programlanabilir ‘Boost’ serisini tanıttı. Lego Boost, android ve iOS uygulamaları sayesinde akıllı telefon üzerinden kontrol edilebilir robotlardan oluşuyor:

• Starbucks‘ta müşterilerin kahve bardaklarına isimlerinin yanlış hatta başka bir isim olarak yazıldığı çokça karşılaşılan bir durum. Meğer bütün bu yanlışlık hep reklam hep viral reklam içinmiş:

• Video günlüklerinde uzaydan bir video paylaşmazsam olmaz. Bu kez de NASA‘nın 2017’ye girerken paylaştığı ‘uzay araştırmalarına dair çarpıcı anların’ yer aldığı videosunu ferah ferah seyretme vakti: Dünya küresel ısınıyormuş, kimin umurunda?

 

En çok buralardayım: Instagram | Facebook | Twitter